Amerika’lı bir profesör, uykuyu böyle tanımlıyor. Çok doğru değil mi düşündüğümüzde? Ama bir önceki yazımızda da belirttiğimiz gibi bunun için KALİTELİ UYKU gereklidir. Uyku gerçekten insan sağlığı açısından çok önemli; gerek zihinsel gerek de fiziksel sağlığımıza doğrudan etki eden bir eylemdir. Bir çok hastalığı tetiklediği bilimsel olarak kanıtlanmış uykusuzluğu önlemenin önemi de tam da bundan kaynaklıdır.
Bağışıklık sisteminin güçlenmesi, zihinsel ve fiziksel detoks, hücrelerin yenilenmesi, uyku sırasında salgılanan hormonların vücuda olan olumlu etkileri , gün içinde yaşanan pozitif motivasyon ve enerji gibi yaşam kalitesini arttıran pek çok parametre, gerçekten kaliteli bir uyku ile mümkün oluyor. Ayrıca uyku esnasında; karaciğer, pankreas, bağırsaklar, safra kesesi ,mide gibi organlar da dinlenir ve bu da sağlık açısından önemlidir.
Uykunun vücuda verdiği faydalar ancak kaliteli uyku ile sağlanabilir. Kaliteli uyku için hastalarımıza şunları önerebiliriz.
-Her gün düzenli olarak aynı saatte yatağa girmek. Uyku düzeni açısından önemlidir.
-Yatak odamızın karanlık, sessiz olması gerekir ve aynı zamanda cep telefonu, tablet veya televizyona bakarak uyunmamalıdır.
-Gündüz daha çok hareketli ve fiziksel olarak aktif olursak, yattığımızda uyumamızda kolaylaşır. Gün içinde yapılacak egzersiz önemlidir.
-Uyunacak ortam, aşırı soğuk veya aşırı sıcak olmamalıdır. 20-22 derece arası idealdir.
-Yatmadan önce ılık bir duş ile uykuya dalmak kolaylaşır daha kaliteli bir uyku sağlanabilir.
-Uyku öncesi aşırı yemek yemek ya da açlıktan kaçınılmalıdır. Her iki durumda metabolizmayı hızlandırır. Açlık hissi durumunda ise hafif ve kalorisi, şekeri az şeyler tüketilmelidir,
-Kafein ,sigara ve alkol gibi uyarıcı maddeler içeren ürünlerin kullanımı uykuyu olumsuz yönde etkiler, dolayısıyla uyku saatinden 4 saat öncesinden itibaren bu ürünler tüketilmemelidir.
-Uykudan önceki aşırı sıvı tüketimi ile uyurken sık idrara çıkılır ve uyku kesik olur, dolayısıyla uyku kalitesi de düşer.
-Gündüz uykularını kesmek de gece uykusuna dalmayı kolaylaştırır.
-Yüksek doz değil ama 3 mg melatonini yatmadan 1 saat önce kullanmak, hem uykuya dalmayı kolaylaştırır hem de uyku kalitesini arttırır.
-Uyku saatimizi tatilde olsa bile mümkün olduğunca bozmamalıyız ve her gün aynı saatte yatıp kalkmalıyız.
-Uyuduğumuz yatağı sadece uyumak için kullanın, söz gelimi yatakta TV izlemeyin.
-Uyku için yatağa yatmadan önce diş fırçalamak veya tuvalet ihtiyacı, pijamaları giymek gibi rutinleri tamamlamış olmamız gerekir.
-Uykuya dalarken farklı farklı konuları veya sorunları düşünmemeye çalışmalı, tek bir olumlu konu üzerine düşünmeliyiz ki beyin yorulsun ve daha çabuk uykuya dalabilelim.
-Düzenli bir cinsel yaşamın, uyku kalitesini arttırdığı bilimsel bir gerçektir.
-Sağlık Örgütlerinin tavsiyesi; yetişkinler için günlük 7-8 saat uyku uyunmasıdır. Bunu sağlamak, ilk günlerde zor gelse de en geç 1 hafta 10 güne kadar uyarılarımız dikkate alınırsa, uykumuzu düzene sokabiliriz.
Tüm bunlara rağmen kronik uykusuzluk problemi devam ederse, mutlaka bir psikiyatriste danışmak gerekir.
Uyku-uykusuzluk ; zihinsel ve ruhsal bir eylem olduğu için, elle tutulan-gözle görülen bir problem olmadığı için çözümünde de Ruh ve Sinir Hastalıkları Bilim Dalı, konunun çözümünün aranacağı alandır.
Türkülerimiz hayata dairdir, sözlerini yaşarız, yeri gelir ders çıkarırız.
Ne diyor Ayva Çiçek Açmış Türkü’sünde;
Sevda acısını nasıl anlatıyor;
‘’Yandım Allah yandım, yandırma beni
Seviyorum diyerek, kandırma beni
Derin UYKULARDAN , kaldırma beni’’
Bakın Türkü’nün sözlerinde aşkından yandığını ve yalandan aşkının sevdiğini söylemesini de
Derin uykulardan uyandırmayla eş tutuyor. Uykunun ne kadar değerli olduğunu anlatıyor aslında Türkü’de.
Bir çok bilimsel araştırmaların sonucunda, bilim insanlarının sorduğu genel sorular da değişti artık.
“Uyku nelere faydalıdır?” değil, “Uykunun bize sağlayamadığı herhangi bir şey var mı?” oldu artık sorular.
Şu zamana kadar uykunun yarar sağlamadığı bir şey bulunamadı diyebiliriz o nedenle.
Sevgi ve umutla.