Bilindiği üzere ülkemizde sağlık hizmetlerinin kamusal finansmanı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılıyor. SGK’nın sağlık hizmetlerini finanse ettiği kişilerin ilaç, protez, ortez ve tıbbi malzeme teminleri ise SGK ile TEB’e bağlı serbest eczaneler ile sözleşmeli medikal firmaları vasıtası ile oluyor.
İlaç temini, tıbbi malzeme temini, muayene, teşhis ve tanıya yarar işlemler, tedavi hizmetleri ile SGK’ca finansmanı sağlanan tüm diğer sağlık hizmetlerinin hangi usullerle karşılanacağına Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) adı verilen alt mevzuat metni ile karar verilmekte.
SUT’ta bazı hastalıkların ilaç ve tedavi bedellerinin karşılanması için hastaların hekim veya heyet raporu almaları gerekiyor. Özellikle kronik hastalıklarda görülen bu rapor ihtiyacı hekimin SUT’ta belirlenen süre kadar ilacını alabilmesini, sonrasında ise tekrardan kontrol muayenesine başvurmasını içeren bir süreçten oluşuyor. Keza, rapor alan hastaların
sonrasında bu rapora istinaden ilaçlarını hekimlere reçete ettirmeleri de gerekmekte. Bu ise normal olarak hastaneler ve aile hekimliklerinde bir ölçüde yoğunluğa neden olabiliyor.
Pandemi Döneminde Raporların Geçerlilik Süresi Uzatıldı
Küresel Koronavirüs (Covid-19) Salgını herşeyi olduğu gibi en başta sağlık hizmetlerini yoğun bir şekilde etkiledi. 2020 Mart ayında ilk vakanın görülmesi sonrasında hızlı bir şekilde hastanelerde yoğunluk oluştu, acil servisler ve yoğun bakımlar başta olmak üzere birçok sağlık birimi yoğun mesai yaptı.
İşte bu bağlamda Koronavirüs Salgını’nın ülkemizde de yoğun etkileri olması nedeniyle vatandaşlarımızın sağlık hizmetine erişiminde aksamaya neden olunmaması ve olası bulaş riskinin azaltılması amacıyla Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından pandemi boyunca ilaç raporlarının süresi uzatılmış idi. Başka bir ifade ile kronik hastalıklarda rapor alma
zorunluluğu ve rapor üzerine hekime reçete ettirme zorunluluğu geçici olarak askıya alınmıştı.
Burada temel amaç kronik hastalıkları olan bireylerin hekim raporu veya heyet raporu alabilmek için hastanelere başvurmalarını ve böylece oluşabilecek yoğunluğu önlemek idi.
İlaç Raporlarında Geçerlilik Süresi 2022 Yılsonuna Kadar
Pandemi kapsamında 01.01.2020 tarihi itibarı ile sonlanmış veya bu tarihten sonra sonlanacak olan kronik hastalık raporlarının süresi uzatılarak vatandaşlarımızın da eczanelerden ilaç temini yapması sağlandı. Bu gerçekten doğru bir adımdı ve atılan bu adım için SGK’ya alkışlamamak mümkün değil. Ancak pandeminin normalleşmeye başlaması ile birlikte SGK geçtiğimiz yılsonunda raporların tekrar temin edilmesine başlanılması kararı aldı. Bu ise hastaneler son dönemde epey bir yoğunluğa neden oldu. Yani esasen SGK pandeminin sonu görünmeden adım atmaya, dereyi görmeden paçayı sıvamaya karar verdi. Son birkaç aydır hastanaların “MHRS’den randevu alamıyorum”, “tüm branşlar dolu, en erken randevuyu aylar sonraya veriyor” şikayetlerinin temel nedeni işte bu hatalı bürokratik
adımdı.
Neyse ki SGK bu hatalı ve erken karardan çok geçmeden döndü. SGK 29.11.2021 ve 21.01.2022 tarihlerinde yayınladığı iki duyuru ile belirlenen ilaç grupları dışında bulunan tüm ilaçların rapor sürelerinin tekrardan 31.12.2022 tarihine (yani bu yıl sonuna) kadar uzatılmasını sağladı. Ancak şunun altını çizmek gerekiyor. 1 Haziran 2022 itibariyle reçete
zorunluluğuna geçilmiş bulunmakta. Buna göre 01.06.2022 tarihi itibariyle tüm ilaçlar Sağlık Uygulama Tebliği hükümlerine uygun olarak düzenlenen “hekim reçetesi” karşılığında SGK’ca sözleşmeli eczanelerden temin edilebilecek. Başka bir ifade ile 1 Haziran’dan itibaren hastanın raporu geçerli olsa bile hekime giderek ilacını reçete ettirmesi gerekecek ki bu ilaç eczaneden karşılanabilesin.
Tıbbi Malzeme Raporlarında da Süre Temmuz’a Ertelendi
Pandemi dolayısıyla geçerlilik süresi uzatılan raporlar arasında ilaç raporları yanında tıbbi malzeme raporları da bulunmakta idi. Bu süreçte 01.03.2020 tarihi itibarı ile sonlanmış veya bu tarihten sonra sonlanacak olan kronik hastalık raporlarının süresi uzatılarak vatandaşlarımızın doğrudan SGK ile sözleşmeli eczaneler ve sözleşmeli medikal firmalarından tıbbi malzeme temini sağlandı. SGK’ca yapılan son duyuru ile ise, tıbbi malzeme rapor süreleri 31.12.2022 tarihine kadar uzatılmış bulunuyor. Keza, son SGK düzenlemesine göre raporla birlikte ilgili tıbbi malzemelerin reçetesiz teminine 01.07.2022
tarihine kadar devam edilmesi mümkün olacak. 1 Temmuz sonrasında ise raporun geçerlilik süresi olsa dahi mutlaka hekime reçetelendirmenin gerekli olacağının ve Sağlık Uygulama Tebliği hükümlerine uygun olarak düzenlenen hekim reçetesi karşılığında SGK ile sözleşmeli merkezler/ eczanelerden temin edilebileceğinin altını çizelim.
Özetleyecek olursak ilaçlar açısından 1 Haziran, tıbbi malzemeler açısından ise 1 Temmuz’dan itibaren eczaneden temin aşamasında hastanın raporu geçerli olsa dahi reçete istenilmesi önem arz ediyor.
SAĞLIK VE SOSYAL GÜVENLİK SEKTÖRÜNDE GÜNDEM
Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi Değişti: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince uygulanan Sosyal Güvenlik Kurumu İlaç Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 12 nci maddesi ile SGK Sağlık Uygulama Tebliği’nin 4.4.1, 4.4.2, 5-(g), 7-(e), 9-(ı) ve 9-(i) maddeleri gereğince düzenlenen “Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi” 17.03.2022, 23.03.2022, 24.03.2022, 31.03.2022, 07.04.2022, 14.04.2022, 21.04.2022
ve 28.04.2022 tarihlerinde değiştirilmiştir. Okurlarımız güncel listeye SGK’nın resmî web sitesi olan www.sgk.gov.tr adresinden ulaşabilir.
SUT’ta Bu Yeni İlkelere Dikkat: Bilindiği üzere, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) Sosyal Güvenlik Kurumun’nca finansmanı karşılanan ilaç ve tıbbi tedavileri listelediği için hem eczacılar hem de hastaneler açısından büyük önem arz eden bir alt mevzuat metni. 21 Nisan 2022 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile SUT’ta bazı ilaç türlerinde
değişiklik yapıldı. Buna göre ilaç temininde şu ilkelere dikkat edilmesi gerekiyor: İlk olarak, SUT’un 4.2.1.C numaralı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yer alan “İnfliksimab ” etkin maddeli ilaç, 4.2.14.C numaralı maddesinin üçüncü fıkrasına eklenen (jjj) bendi kapsamında yer alan Gemtuzumab ozogamisin etkin maddeli ilaç, “Sadece Yatarak Tedavilerde Kullanımı Halinde Bedelleri Ödenecek İlaçlar Listesi (EK-4/G)” ne eklenen Foskarnet etkin maddeli ilaç ile halen tedavi olmakta olan hastaların yapılan SUT değişikliği öncesindeki mevcut raporları süresi sonuna dek geçerli olacak.
İkinci olarak ise, son değişiklik kapsamında SUT’un 4.2.15.G maddesi gereğince Klopidogrel, silostazol, prasugrel, dabigatran, rivaroksaban, apiksaban, edoksaban veya tikagrelor etkin maddeli ilaçların kombine olarak kullanılması halinde SGK’ca bedelleri karşılanmayacak. SGK Tıbbi Mamalar Listesi Değişti: Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık
Uygulama Tebliğinin eki “Hastalığa Özel (Doğuştan Metabolik Hastalıklar, Kistik Fibrozis ve İnek Sütü Alerjisi) Diyet Ürünleri ile Tıbbi Mamalar Listesi 12.03.2022 tarihinde değiştirilmiş bulunuyor. Okurlarımız güncel listeye SGK’nın resmî web sitesi olan www.sgk.gov.tr adresinden ulaşabilir. Kombine İlaçlarda SGK Uyarısı Var: Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma
Komisyonunun 25.3.2017 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan kararı ile 08.03.2022 tarihli Olağanüstü İlaç Geri Ödeme Komisyonu kararı gereği; içerdiği etkin maddelerin her birinin birebir mono formları ödeme listesinde yer alan kombine ürünlerle ilgili olarak SGK tarafından önemli bir duyuru yapılmış bulunuyor.
Bilindiği üzere; listeye ilave başvurusu olup, monoları birebir ödeme listesinde olan kombine ilaçların kamu birim fiyatı, içerdiği etkin maddelerin ödeme listesinde yer alan birebir mono formlarının en ucuzlarının kamu birim fiyatları toplamının %80’ini geçememekte. Mevcut durumda ödeme listesinde yer alan ilaçlardan, monoları birebir ödeme listesinde olan kombine ilaçların kamu birim fiyatı; içerdiği etkin maddelerin ödeme listesinde yer alan birebir mono formlarının en ucuzlarının kamu birim fiyatları toplamının 25.03.2017 tarihinden önce listeye ilave edilenler %90’ını, bu tarihten sonra listeye ilave edilenler
ise %80’ini geçemiyor. Bu oranların üzerinde olduğu tespit edilen ekli listedeki kombine ilaçların fiyatları iki ay içinde firmaları tarafından %80/90 oranına uyumlu hale getirilerek Kuruma bildirilmesi gerektiği SGK tarafından duyurulmuş bulunmakta. Bu kurala uyamayan ilaç firmalarının ilaçları pasiflenecek. Pasiflenen ilaçlar, fiyatlarının söz konusu oranlara uygun şekilde düzenlenmesi halinde firma başvurusuna istinaden SGK’ca aktiflenecek. Pasiflenme tarihinden itibaren altıncı ayın sonunda halen güncel fiyatlar ile düzenleme yapılmaz ise ödeme listesinden çıkarılacaklar.
Tıbbi Malzeme C Grubu Başvurularını Yapmayı Unutmayın: Tıbbi Malzeme Başvuruları ile İlgili Çalışma Usul Ve Esasları Hakkında Yönerge” kapsamında Mayıs 2022 dönemi C grubu başvuru sürecinin bir kısmı resmi tatile denk geldiği bu nedenle başvuru süresinin uzatıldığı SGK tarafından duyurulmuş bulunmaktadır. Bu kapsamda, 10 Mayıs 2022 tarihinde sonlanan başvuru dönemi uzatılarak 13/05/2022 Cuma günü saat 24:00’e kadar elektronik ortamda başvuru yapılabilecektir. Başvurular sonrası teslim edilmesi gereken evrakların en geç 23/05/2022 tarihi mesai bitimine kadar SGK’ya teslim edilmesi
gerekmektedir.