Merhabalar sevgili Eczacı Dergisi okuyucuları,
Geçtiğimiz ay Türkiye’deki sağlık sektörü ve Türkiye’nin bu sektördeki rolünden bahsetmiştim. Bu sayıda ise küresel ilaç pazarı ve Türkiye’deki ilaç pazarı rakamlarını siz değerli okuyucularımla paylaşmak istiyorum.
Türkiye ilaç sektörü, küresel pazarda yaşanan gelişmelerle birlikte ilerlemeye devam ediyor. Küresel ilaç pazarının son yıllardaki büyüme trendini daha iyi anlamak için bu rakamları inceleyelim. Araştırmacı İlaç Firmaları Derneği (AIFD) ve Avrupa İlaç Sanayi ve Dernekleri Federasyonu (EFPIA) desteğiyle IQVIA tarafından hazırlanan ‘Türkiye İlaç Sektörü Raporu’na göre, son 5 yılda küresel ilaç pazarı yıllık ortalama %6,9 bileşik büyüme oranına ulaşmıştır. 2022 yılında ise bir önceki yıla göre %7,8’lik bir artışla 1.448 milyar dolar satış hacmine ulaşmıştır. Ülkeler bazında en büyük ilaç pazarı 643,1 milyar dolarla ABD’dir. ABD’yi, 162,6 milyar dolarla Çin takip etmektedir.
Dünya ilaç pazarı satışlarına baktığımızda, ilk 50 sıradaki şirketlerin çoğunluğunu inovatif ilaçlar geliştiren şirketler oluşturuyor. Bu şirketler, 2022 yılı itibarıyla ABD ilaç pazarının %87’sini ellerinde bulunduruyor. Türkiye açısından bakıldığında ise bu şirketlerin ilaç pazarındaki payının %47 olduğu görülüyor. Bu oran, Türkiye’yi Brezilya (%51) ve Tayland (%46) gibi gelişmekte olan pazarlarla benzer bir konuma yerleştiriyor.
Türkiye ilaç pazarında dikkat çeken rakamlar
Türkiye, gelişmiş sağlık altyapısı, tanı ve tedavi imkanlarındaki iyileşmeler, artan sağlık bilinci, aldığı göç ve hızla artan nüfus gibi etkenlerle ilaç sektörü açısından gelişmekte olan pazarlar arasında yer almaktadır. 7,7 milyar dolarlık ilaç pazarı büyüklüğü ile dünya genelinde 22. sırada bulunan Türkiye, 2022 yılında yerel para birimine göre %78,1 büyüme göstermiştir. Ancak dolar bazında değerlendirildiğinde, pazarın %4,8 oranında daraldığı görülüyor. Bu durum, Türkiye’yi ilaç pazarı büyüklüğü açısından Yunanistan ve Portekiz gibi ülkelerin önüne taşırken, nüfus bakımından benzer olduğu Almanya ve Fransa’nın gerisinde bırakmaktadır.
2020-2022 yılları arasında kutu bazında %7,9 oranında büyüme kaydeden Türkiye, bu alanda seçilen ülkeler arasında en hızlı büyüyen ülke konumunda olsa da dolar bazında pazarın daraldığı tek ülke olmuştur. Yerel para biriminde görülen yüksek büyüme oranına rağmen, bu daralmanın başlıca nedenleri arasında Türk lirasının döviz kuru karşısındaki hızlı değer kaybı ve ilaç fiyatlandırılmasında kullanılan sabit ilaç kurunun gerçek kur seviyesinin oldukça altında kalması yer alıyor.
Türkiye İlaç Pazarı Büyümesine Etki Eden Faktörler
2022 yılında Türkiye ilaç pazarındaki 53,3 milyar TL değerindeki büyüme incelendiğinde, en büyük katkının fiyat artışlarından geldiği görülmektedir. Bu artış, toplam büyümenin %86,5’ine (46 milyar TL) karşılık gelmektedir. Bir diğer önemli faktör olan mevcut ürünlerin kutu satışlarındaki artış ise büyümenin %17,7’sini (9,43 milyar TL) oluşturmuştur. Ancak, pazara yeni giren ürün ve paketlerin etkisi oldukça sınırlı kalmıştır. Öte yandan, pazardaki ürün bileşiminin daha düşük birim fiyatlı ürünlere kaymasıyla, pazar büyümesi üzerinde -%7,4 (-3,95 milyar TL) oranında negatif bir etki gözlemlenmiştir. Bu veriler ışığında, 2022 yılında Türkiye ilaç pazarının değer bazındaki büyümesinin büyük ölçüde fiyat artışlarından kaynaklandığını söyleyebiliriz.
Kısaca özetlemek gerekirse; Türkiye, gelişmiş sağlık altyapısı, tanı ve tedavi imkanlarındaki ilerlemeler, artan sağlık bilinci, aldığı göçler ve hızlı nüfus artışı gibi faktörlerin etkisiyle ilaç sektörü için gelişmekte olan pazarlar arasında yer almaktadır. Türkiye, ilaç pazarı büyüklüğüne göre dünya genelinde ilk 50 ülke arasında 22. sırada bulunmaktadır. Özellikle önde gelen yerli ilaç üreticileri sayesinde bu sıralamanın ilerleyen yıllarda daha da yukarılara çıkması beklenmektedir.
Sevgi ve sağlıkla kalın.
