Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik’te Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu’nca 14 Mart 2023 tarihli Resmî Gazete’de değişiklik yapıldı. Peki son değişiklikler neleri kapsıyor, bu ayki yazımızı bu konuya ayırdık.
İlk Eczacı Atamalarında Usul Değişti
Eczacılar ve Eczaneler Hakkında Yönetmelik’te yapılan ilk değişiklik eczane açmak isteyen eczacıların ilk başvuru ve yerleştirme usullerine dair.
Buna göre, son değişiklik sonrasında Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu tarafından başvuruların bitiminden itibaren en geç on iş günü içinde yerleştirme puanları hesaplandıktan sonra eczacının yerleştirme puanı ve tercih sıralaması göz önüne alınarak yerleştirme işlemi yapılacak. Başvuru yapan eczacılardan yerleştirme puanı en yüksek olanlar eczane açma hakkı kazanmış olacak.
İlan edilen yerler için başvuru yapan eczacıların yerleştirme puanlarının eşit olması hâlinde Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu tarafından, noter huzurunda kura çekilecek ve kura sonucuna göre yerleştirme yapılacak. Yerleştirme listesi il sağlık müdürlüğüne bildirilecek ve ayrıca da Kurumun resmî internet sitesinde de ilân edilecek.
Muvazaa İncelemelerin Usulleri Değişti
Yönetmeliğin ikinci değişikliği “Muvazaa değerlendirmesi”ne dair yapıldı. Buna göre son değişiklik sonrasında, eczanenin muvazaalı olarak işletildiğine dair inceleme ve işlemler şu şekilde yapılacak: Eczacının eczane açılış ve nakil başvurusunun il sağlık müdürlüğünce ilgili eczacı odasına tebliğinden itibaren on beş iş günü içerisinde bölge eczacı odası yetkililerince hazırlanan muvazaa değerlendirme raporu, somut bilgi ve belgelerle birlikte il sağlık müdürlüğüne verilecek.
İl sağlık müdürlüğü yetkililerince muvazaa konusunda bölge eczacı odası raporunun verildiği veya belirtilen sürenin dolduğu tarihten itibaren on beş iş günü içerisinde karar verilecek. İl sağlık müdürlüğü veya bölge eczacı odasından herhangi biri muvazaa iddiasında bulunduğu takdirde muvazaa konusu, il sağlık müdürünün ya da uygun göreceği müdürlük yetkilisinin başkanlığında, il sağlık müdürlüğü ve bölge eczacı odası tarafından görevlendirilen yetkililerden oluşan Muvazaa Değerlendirme Komisyonu tarafından değerlendirilecek ve muvazaa konusunda karar verilecek.
Faaliyette Olan Eczanelerde Muvazaa İncelemelerine Müfettişler Bakacak
Son yönetmelik değişikliği ile faaliyette olan eczanelerde muvazaa denetimlerin usulleri de belirlenmiş bulunuyor. Buna göre faaliyette olan eczanelerle ilgili muvazaa şüphesinin bulunması durumunda muvazaa değerlendirmesi yukarıda belirtilen Muvazaa Değerlendirme Komisyonu tarafından gerçekleştirilecek. Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu’nca belirlenecek usûl ve esaslar doğrultusunda, dosyanın Kuruma gönderilmesine Komisyonca karar verilmesi halinde, dosya belgeleriyle birlikte Kuruma gönderilecek. Kurumca, müfettiş marifetiyle yapılacak inceleme ve denetim sonucunda düzenlenen raporun neticesi uygulanmak üzere il sağlık müdürlüğüne bildirilecek. Böylece bu hükümlerle birlikte muvazaa incelemelerinin Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu Müfettişleri ile yapılması usulüne geçilmiş bulunuyor.
Yönetmelik ile yapılan bir diğer değişiklik de eczanelerdeki tadilatlara dair. Eczanede mevcut krokide değişiklik oluşturacak nitelikteki tadilatlar, il sağlık müdürlüğü onayıyla yapılacak. Önceki yönetmelikte eczacı odasının görüşü alınması zorunlu iken yeni yönetmelikte bu hüküm kaldırılmış bulunuyor.
Nöbetçi Eczane Uygulaması Değişti
Son yönetmelik ile nöbetçi eczane uygulamaları ile ilgili olarak da önemli değişiklikler yapılmış bulunuyor. Bu çerçevede artık bölgelerindeki yerleşim yerlerinin özelliklerine göre eczaneler için tatil olacak günler ve saatler eczacı odası veya temsilcisi tarafından tespit edilecek. Nöbetçi eczane ihtiyacı, Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu’nca halkın ihtiyacını temin edecek surette belirlenecek. Eczacı odası veya temsilcisi, Kurumca belirlenmiş miktarda nöbetçi kalacak eczaneleri belirleyecek ve eczanelere ait nöbet listelerini hazırlayarak hizmette aksaklık yaratmayacak şekilde zamanında ilçe ve il sağlık müdürlüğünün onayına sunacak. Nöbet listeleri il sağlık müdürlüğünün kabul ve onayı ile uygulamaya konulacak.
Nöbet listelerinin, eczacı odası veya temsilcisi tarafından Türkiye İlaç ve Tıbbî Cihaz Kurumu’nca belirlenmiş ihtiyacı karşılayacak şekilde hazırlanmaması durumunda bu listeler yeniden düzenlenmek üzere müdürlükçe iade edilecek. Yeniden düzenlenen listelerin de belirlenen ihtiyacı karşılayacak şekilde olmaması halinde nöbet listeleri, il veya ilçe sağlık müdürlüğünce düzenlenecek. Eczacı odası veya temsilcisi tarafından eczanelere ait nöbet listelerinin hazırlanarak hizmette aksaklık yaratmayacak şekilde zamanında il ve ilçe sağlık müdürlüğünün onayına sunulamaması durumunda nöbet listeleri il veya ilçe sağlık müdürlüğünce hazırlanacak.
Son değişiklik sonrasında, eczacının hastalık ve sair mazeretlerine istinaden nöbet hizmetinden muaf tutulma talebi, bölge eczacı odası tarafından değerlendirilerek il sağlık müdürlüğünün kabul ve onayı ile uygulamaya konulacak. Eczanenin, il veya ilçe sağlık müdürlüğünün kabul ve onayı ile uygulamaya konulan nöbet ve tatil zamanları için düzenlenmiş listeler doğrultusunda hizmet vermesi mecburi olacak.
Eczanelerin Kapalı Tutulmasında Üst Sınır Getirildi
Son Yönetmelik değişikliği ile yapılan bir yeni düzenleme de miadı dolan ilaçlarla ilgili. Buna göre, miadı geçen veyahut kullanılamaz hâle gelmiş olan ilaçlar, eczane sahip veya mesul müdürü tarafından listelenmek ve bu ilaçların imhası için il sağlık müdürlüğüne başvuru yapılmak zorunda. İl sağlık müdürlüğü yetkilisi ve eczacı odası temsilcisiyle beraber tutanak düzenlenerek ilaçların imhası ilgili mevzuat doğrultusunda yapılacak. Söz konusu bu işlemin sonucuyla ilgili olarak ilgili vergi dairesine de bilgi verilecek. İlaç imhasına dair düzenlenen tutanak istenildiğinde yetkili makamlara ibraz edilmek üzere eczanelerde muhafaza edilmek zorunda olacak.
Son yönetmelik ile yapılan bir değişiklik de eczanelerin kapalı tutulması ile ilgili. Buna göre birden fazla eczanesi bulunan yerlerde eczacının hastalık ve sair mazeretlere istinaden talebi ile meslek hayatı boyunca toplam kapalılık süresi iki yılı geçmemek kaydıyla eczane kapalı tutulabilecek. Böylece yönetmeliğin önceki halinde olmayan “meslek hayatı boyunca toplam kapalılık süresinde üst sınır” uygulaması getirilmiş bulunuyor.
Türk Eczacılar Birliğinden Değişikliğe Tepki Var
Öte yandan eczacı meslek örgütlerinden yönetmelikle ilgili açıklamalar da geldi. Türkiye Eczacılar Birliği (TEB) söz konusu değişiklik üzerine yaptığı basın açıklaması ile değişikliğe tepki gösterdi. Değişikliğin bölge eczacı odalarının ve TEB’in yetki ve sorumluluklarına müdahale eden ve ciddi anlamda tırpanlayan bir nitelikte olduğunu belirtilen basın açıklamasında “Yönetmelik değişikliği öncesinde meslek örgütümüzle herhangi bir görüş alışverişinde bulunulmadığı gibi; yapılan bu değişiklikle sahada kesintisiz ilaç ve eczacılık hizmeti sunan meslektaşlarımızın çalışma şartlarında değişiklik yapma yetkisi tek elde toplanmış, bu anlamda bölge eczacı odalarımız yok sayılmıştır.” ifadeleri kullanıldı.
6643 sayılı Türk Eczacıları Birliği Kanunu’na aykırı bir şekilde TEB’in tanımlanmış yetki ve sorumluluklarını yok sayan, bölge eczacı odaları ile Türk Eczacıları Birliğinin yetkilerini ve sorumluluklarını tırpanlayan yönetmelik değişikliğinin iptali için hukuki girişimlerin başlatılacağı ifade edildi.
***
Deprem Bölgesinde Eczanelere Kolaylıklar Getirildi
6 Şubat Büyük Kahramanmaraş Depremi nedeniyle Olağanüstü Hal ilan edilen illerde bulunan ve/veya buralarda hizmet sunan eczaneler dahil olmak üzere SGK ile protokollü/sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularının işlemleri kolaylaştırılmış bulunuyor. Buna göre depremden etkilendiğini belirten kamu kurum ve kuruluşlarından aldığı herhangi bir belgeyi ibraz etmek kaydıyla sağlık hizmet sunucuları şu kurallara tabi tutulacak:
Hastane, diyaliz merkezi, tıp merkezi ve benzerleri için Aralık 2022 dönemi (Ocak 2023 teslim) ve öncesinde teslim ettiği dönemlerine ait fatura eki belgelere yönelik incelemeler sırasında SUT’ta belirtilen incelemeye esas belgeler haricinde belge talebinde bulunulmayacak.
Ocak-Şubat 2023 dönemlerinde SGK’ya sunduğu hizmetler karşılığı olarak düzenlenmiş e-fatura esas alınarak fatura/reçete eki belgelerden herhangi bir belge aranmaksızın MEDULA sistemindeki bilgi ve belgeler üzerinden işlemler sonuçlandırılarak ödemeler yapılacak.
Diğer sağlık hizmeti sunucuları için Deprem tarihi olan 6 Şubat ve öncesine ait SGK’ya sunduğu hizmetler karşılığı olarak düzenlenmiş e-fatura veya manuel fatura, fatura/reçete eki belgelerden herhangi bir belge aranmaksızın MEDULA sistemindeki mevcut bilgi ve belgeler üzerinden işlem yapılacak.
Olağanüstü Hal ilan edilen illerde bulunan ve/veya buralarda hizmet sunan SGK ile protokollü/sözleşmeli sağlık hizmeti sunucularına sözleşmeden kaynaklanan cezai şart gerektiren her türlü duruma ilişkin yapılacak tebligatlar da OHAL süresince ertelenmiş bulunuyor. Keza 6 Şubat 2023 ve öncesinde tebligatları yapılmış cezai şart gerektiren her türlü duruma ait uygulamalar, protokol/sözleşme ve diğer nedenlerden kaynaklanan her türlü fazla ve yersiz ödemelere ilişkin tebligatlar OHAL süresince ertelenmiş bulunuyor. Keza fazla veya yersiz ödemeler 6 Şubat 2023 tarihi itibariyle taksitlendirme işlemlerini bozma koşuluna girmemiş ve ödeme süresi dolmuş mevcut alacaklarının tahsilin de ertelenmesi sağlanmış bulunmakta.
SAĞLIK VE SOSYAL GÜVENLİK SEKTÖRÜNDE GÜNDEM
SGK Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi Değişti: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince uygulanan Sosyal Güvenlik Kurumu İlaç Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 12 nci maddesi ile SGK Sağlık Uygulama Tebliği’nin 7-(e) maddeleri gereğince düzenlenen “Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi” 03.03.2023, 10.03.2023, 17.03.2023 ve 24.03.2023 tarihlerinde değiştirilmiştir. Okurlarımız güncel listeye SGK’nın resmî web sitesi olan www.sgk.gov.tr adresinden ulaşabilir.
EYT’den Emekli Olacak Eczacılara Bağ-Kur Borcu Çıkmayacak: Bilindiği üzere EYT Kanunu 3 Mart tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak. Söz konusu kanun kapsamında ilk defa 8 Eylül 1999 ve öncesinde ilk defa sigortalı girişi bulunan kişilerin emekliliklerinde yaş şartı aranmayacak. SSK’lı statüde olanlar 5 bin ile 5 bin 975 gün arasında prim günü ve kadınsa 20 erkekse 25 yıl sigortalılık süresi, Bağ-Kur’lu statüde olanlar ise kadınsa 7 bin 200 erkekse 9 bin gün prim ödeyerek emekli olabilecek. Böylece eczacı olarak çalışan ve zorunlu Bağ-Kur ödeyen okurlarımız da kadınsa 20 yıl erkekse 25 yıl fiili hizmetle yaşa tabi olmadan emekli olabilme hakkına kavuştu. Emekli olduktan sonra eczane işletmeyi sürdürecek EYT’li eczacıların tekrardan Bağ-Kur’lu sayılmayacağını ve 5510 sayılı Kanundaki ilgili hükümler gereğince prim ödemelerinin gerekmeyeceğini de buradan müjdelemiş olalım.
SGK’ya Borcu Olan Eczaneleri Devralırken Buna Dikkat: Sosyal Güvenlik Kurumu ile Özel Sağlık Hizmeti Sunucuları arasında imzalanan 2023 yılı sözleşmesinin 15.7 numaralı maddesine göre; hangi şekilde devralındığına bakılmaksızın, devralınan bir sağlık hizmeti sunucusunun Kuruma borcu olması halinde, bu borç ödenmeden yeni sağlık hizmeti sunucusu ile sözleşme yapılmamakta. Özellikle eczaneleri veya tıbbi malzeme satışı yapan sağlık hizmet sunucularını devralacakların bu hususa önemle dikkat etmelerinin altını çizelim.
Deprem Bölgesinde Tıbbi Malzeme Temini Kolaylaştırıldı: Deprem Afetinin yaşandığı illerde vatandaşların tıbbi malzeme temini SGK tarafından kolaylaştırıldı. Buna göre son üç ay içerisinde sağlık raporu ve reçete karşılığı ayakta tedavilerde kullanılan tıbbi malzeme teminlerinde şu kurallar geçerli olacak: İlk olarak, SUT eki Ek3/C ve Ek-3/D listelerinde yer alan tıbbi malzemelerin miat/kullanım sürelerinin bitiş tarihinin 06.02.2023 günü olacak şekilde düzenlenecek. SGK’ca iade kapsamında cihaz temin edilen kişilerden, Kurum kayıtlarında yer alan bilgiler esas alınarak sağlık raporu, reçete ve tahlil/tetkik gibi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek belgelerin aranmadan SGK stoklarından cihaz temininin sağlanacak. SGK stoklarında cihaz bulunmaması halinde ise kişilerce dışarıdan temin edilecek cihazlara ilişkin yapılacak ödeme işlemlerinde de sağlık raporu, reçete ve tahlil/tetkik gibi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek belgeler aranmayacak.
Keza, miat kontrolüne tabi olan tıbbi malzemelerde (eksternal protez-ortezler, işitme cihazı, işitsel implant sarfmalzemeleri, görmeye yardımcı tıbbi malzemeler, mikroinfüzyon pompası, tekerlekli sandalye, nebülizatör, aspirasyon cihazı vb.) MEDULA kayıtlarında yer alan bilgiler esas alınarak bu tıbbi malzemelerin ödeme işlemlerinde sağlık raporu, reçete ve tahlil/ tetkik gibi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek belgeler aranmayacak. Sürekli kullanılan tıbbi malzemelerin, MEDULA kayıtlarında yer alan bilgiler esas alınarak reçete edilme adetlerine ilişkin SUT’ta belirtilen kural/kriterler kapsamında bir defaya mahsus olarak reçetesiz olarak temin edilmesinin sağlanacak. Son alınan tedbir kapsamında ise afet bölgesinde bulunan SGK ile sözleşmeli tıbbi cihaz satış müesseseleri zorunlu IP uygulaması dışında tutulacak.