Ülkemiz sağlık sistemi son yirmi yılda çok değişti. Hem sağlık altyapısına yapılan yatırımlar hem de sosyal güvenlik sistemi kapsamının genişletilmesi sayesinde ülkemizde sağlığa erişimde ve kaliteli hizmet sunumunda önemli ilerlemeler kat edildi. Geçmişte yalnızca Avrupa’da ABD’de yapılan en ileri tedaviler artık ülkemizde de en ileri teknolojisi ile sunuluyor. Bu sayede bir zamanlar en gerilerden biri sayılan Türk sağlık sistemi Avrupa’da lider konuma geldi.
Türk sağlık sistemindeki bu değişimi en çok sağlık turizminde görüyoruz. Her yıl sayıları iki milyona yaklaşan kişi Türk sağlık sisteminden yararlanmak için ülkemize geliyor. Türk sağlık sektörü hem kaliteli hem de uygun fiyatlı hizmetleri ile dünyada en iyilerden biri haline gelmiş bulunmakta. Keza, Covid-19 Pandemisi ülkemizdeki sağlık sisteminin gücünü de ortaya koydu. İtalya, ABD, İngiltere gibi gelişmiş ülkelerin sağlık sistemleri Pandemide çökerken Türk sağlık sistemi sürdürülebilir çizgisini hiç bozmadı, ki bu da ülkece gurur duymamız gereken bir husus.
Ülkemizde Tedavi Kapsamı Çok Geniş
Öte yandan ülkemiz kamu sağlık hizmetleri finansmanı sisteminin gerçekten sürdürülebilir halde tutulması için bazı önemli kararlar almanın arefesine geldik diyebiliyoruz. Zira, kapsamı oldukça geniş bir sağlık finansmanı sistemini sürdürebilmek hele de küresel
kriz dönemlerinde önemli bir yüzleşme halini alıyor. Bu kapsamda SGK’nın Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu 8 Eylül 2021 tarihli Resmî Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlanan kararı önemli bir düzenleme yaptı. Son düzenleme önemli bir karar. Zira son düzenleme ile neredeyse yirmi yıldır sürekli olarak artan sosyal güvenlik sistemimiz kapsamındaki karşılanan sağlık hizmetlerinin ilk kez daraltıldığını görüyoruz. Gerçekten de on yıldır yazdığım Eczacı Dergisinde ilk kez devletçe karşılanan bir sağlık hizmetinin kapsam dışına çıkartıldığını yazıyorum köşemde. Son yirmi yıldır sağlık hizmetlerinin kapsamını sürekli olarak genişletiyoruz. Şuan Avrupa ülkelerinin pek çoğunda karşılanmayan pek çok tedavi ülkemizde katkı payı dahi alınmadan devletçe karşılanıyor. Üstelik bu kapsam kanser, diyabet gibi kronik hastalıklardan tutun diş ve göz tedavisine, yardımcı üreme yöntemlerinden tıbben zorunlu estetik tedavilerine kadar pek çok alanı kapsıyor. İngiltere sağlık sisteminde göz ve diş tedavisi devletçe karşılanmaz iken Türkiye’de yirmi yıldır
karşılanmakta. Keza, SMA gibi kalıcı tedavisi olmayan hastalıklar ile milyonda bir görülen nadir hastalıklar dahi SGK kapsamında devletçe karşılanıyor.
Son Düzenlemeler Neleri İçeriyor?
Peki, son düzenlemeler neleri kapsıyor? Bilindiği üzere ülkemizde kamuca finansmanı sağlanan sağlık hizmetleriyle ilgili düzenlemeler ya SGK’nın Sağlık Uygulama Tebliği’nde (SUT’ta) yapılan değişiklerle yada SGK Fiyatlandırma Komisyonu kararları ile oluyor. Bu kapsamda SGK’nın Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu Kararı 8 Eylül 2021 tarihli Resmî Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Buna göre “Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi”nden 52 ilaç çıkarıldı. İlaçlara ödenecek bedellerin belirlenmesinde uygulanan taban fiyat uygulaması ise yüzde 10’dan 5’e düşürüldü.
Aynı listede yer almamakla birlikte geri ödeme başvuruları bulunulan ve karar ağacı tamamlanan ve/veya değerlendirme süreci devam eden, antiinflamatuvar ilaçlar olarak adlandırılan spreyler, eklem-kas ağrısı tedavisinde kullanılan jel ve merhem gibi topikal ilaçlar, çocukların diş çıkarma döneminde kullanılan ağrı kesici topikal ilaçların geri ödeme kapsamına alınmamaları kararlaştırıldı.
Öte yandan, tebliğdeki değişiklikle ortodontik diş tedavileri ile yüzde 40 ve üzerinde engelli kişiler hariç, özel sağlık hizmeti sunucuları ile kurumla sözleşmesi olmayan resmi sağlık hizmeti sunucularındaki diş ünitelerinde yapılan ağız ve diş sağlığına ilişkin tedaviler Kurumca ödenmeyecek. Böylece son karar ile Danıştay Onuncu Dairesinin 29/04/2021 tarihli ve 2021/2197 sayılı kararı ile; 24/03/2013 tarih ve 28597 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanan Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’nin ilgili maddesine dair düzenleme yeniden mevzuatımıza girmiş bulunuyor.
Bundan Sonra Sağlık Hizmetleri Kapsamı Daralır mı?
İşte bu tablo içinde, son karar ile sağlık hizmetlerinde bir daralmaya gidilmiş bulunuyor. Zira Sosyal Güvenlik Kurumu’nun sağlık bütçesini sürdürülebilir sınırlarda tutmak ülkemiz için oldukça önemli bir husus. Elbette ki en ileri sağlık hizmetlerini kamu finansmanın kapsamında tutarak tüm vatandaşlara ve yerleşiklere sunmak devletimizin bir görevi. Ne var ki, almadan vermek Allah’a mahsus. Sürdürülebilir bir sağlık hizmeti için ya bazı tercihli
hizmetlerin kapsamdan çıkartılması ya katkı paylarının arttırılması yahut da yeni
vergiler konulması gerekiyor. Keza, ilaç ve muayene israfı ülkemizde had safhada.
Gereksiz hizmet kullanımını sınırlandırmak, hızlıca sevk zinciri uygulamasına
geçmek ülkemiz için çok önemli. Bu çerçevede, gerek pandemi ortamının ekonomik sonuçları gerekse de çok genişlemiş olan sağlık kapsamı nedeniyle bu tarz düzenlemeleri önümüzdeki dönemde de görebiliriz.
İŞİTME CİHAZLARININ TEMİNİNDE E-REÇETE UYGULAMASINA GEÇİLDİ
Bilindiği üzere SGK geçtiğimiz Nisan ayında yaptığı duyuru ile İşitmeye Yardımcı Tıbbi Malzemelerin Teminine İlişkin reçetelerde e-reçete uygulamasının Mayıs ayından itibaren başlanacağı duyurulmuş idi. Ancak gerek pandeminin etkisi gerekse de hizmet sunucularının e-imza temininde yaşadığı sorunlar nedeniyle uygulama biraz gecikti.
Son olarak ise, Medikal Market, Optisyenlik Müesseseleri ve Medikal Eczane servislerinde de e-reçete uygulaması ile ilgili Hastane Bilgi Yönetim Sistemlerinde entegrasyon çalışmaları tamamlandığından 1 Ekim 2021 tarihinde uygulama zorunlu olarak başlanacağı SGK’ca tekrardan duyurulmuş bulunuyor. Bu doğrultuda, 1 Ekim 2021 tarihinden itibaren sadece güvenli elektronik imza ile e-reçete düzenlenecek olup, bu tarih ve sonrasında düzenlenmiş manuel reçeteler işleme alınmayacak.
Kağıt Ortamında Reçete Ne Zaman Geçerli?
Ancak belirli hallerde kağıt ortamından manuel reçete düzenlenmesi de aynen ilaç reçetelerinden olduğu gibi mümkün olacak. MEDULA Sisteminin ve/veya sağlık hizmet sunucusuna ait sistemin çalışmaması nedeniyle e-reçetenin düzenlenememesi halinde, reçete manuel olarak düzenlenebilecek olup, üzerinde e-reçete olarak düzenlenememesine ilişkin “Sistemlerin çalışmaması nedeniyle ereçete düzenlenememiştir” ibaresi kaşe ya da el yazısı şeklinde belirtilecek, reçeteyi düzenleyen hekim tarafından da onaylanacak. Söz konusu e-reçetenin düzenlenebilmesine ilişkin Sağlık Hizmet Sunucuları tarafından Hastane Bilgi Yönetim Sistemlerinde tüm işlemlerin tamamlanarak entegrasyon sağlanması gerektiğini hatırlatalım. Bu konuda destek isteyen hizmet sunucularının doğrudan SGK’nın acil destek masası olan tmdestek@sgk.gov.tr mail adresine mail atarak teknik destek alabilmeleri mümkün olabilecek.
e-Reçete Uygulaması Ekimde Başlıyor
SGK’ca bir erteleme de sunulan sağlık hizmetlerinde hekim e-imzasının zorunluluğuna dair oldu. E-İmza süreçlerine ilişkin MEDULA Hastane sisteminde devreye alınan düzenlemeye ilişkin bu yılın Temmuz ayında duyuru yapılarak 1 Ocak 2022’den itibaren e-reçetenin tüm sağlık hizmet sunucularında zorunlu tutulacağı duyurulmuş idi.
Sağlık hizmeti sunucularının SGK’ya iletmiş oldukları talepler sonucu bu sistemde
de düzenleme yapılmış bulunuyor. Buna göre, çeşitli nedenlerden dolayı e-imza süreçlerinin aksadığı, dolayısıyla faturalandırma süreçlerinde zaman kısıtından dolayı mağduriyet yaşandığı anlaşıldığından SGK’ca e-imza uygulamasının başlangıç tarihi özel ve vakıf sağlık hizmeti sunucuları için 01/10/2021’e ertelenmiş bulunuyor. 01/10/2021 tarihinden sonra tekrar erteleme yapılmayacağı duyurulmuş bulunmakta. Şunun altını çizmek gerekiyor ki, özel ve vakıf sağlık hizmet sunucuları dışındaki diğer tüm sağlık hizmeti sunucuları için uygulama başlangıç tarihi 01/01/2022 olarak uygulanacak.
Medikalde Son Tarih 1 Ekim 2021
Bir düzenleme de medikal satışı yapan eczane ve şirketleri kapsıyor. Bilindiği üzere, medikal market, optisyenlik müesseseleri, işitme merkezleri ve medikal eczanelerde fatura ve eki belgelerin elektronik ortamda alınması uygulamasına Ankara ve bağlı illerde 01/02/2021 tarihinden itibaren zorunlu olarak geçilmiş idi. Yapılan yeni düzenlemeler neticesi Adana, Erzurum, İzmir, Kayseri, Konya ve Samsun illeri ve bağlı illerde de, tıbbi malzemelerin teminine ilişkin sözleşmeli olarak faaliyet gösteren medikal market, optisyenlik müesseseleri, işitme merkezleri ve medikal eczanelerin 01/10/2021 tarihi ve sonrasında karşıladıkları reçetelere ait fatura ve eki belgelerin taranarak Kurumumuza teslim edilmesi zorunludur. Taranmamış fatura ve eki belgeler SGK’ca kabul edilmeyip taranmak üzere iade
edilecektir.
SAĞLIK VE SOSYAL GÜVENLİK SEKTÖRÜNDE GÜNDEM
Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi Değişti: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu gereğince uygulanan Sosyal Güvenlik Kurumu İlaç Geri Ödeme Yönetmeliği’nin 12 nci maddesi ile SGK Sağlık Uygulama Tebliği’nin 4.4.1, 4.4.2, 5-(g),
7-(e), 9-(ı) ve 9-(i) maddeleri gereğince düzenlenen “Bedeli Ödenecek İlaçlar Listesi” 04.08.2021, 11.08.2021, 12.08.2021, 19.08.2021, 26.08.2021, 02.09.2021 ve 09.09.2021 tarihlerinde değiştirilmiştir. Okurlarımız güncel listeye SGK’nın resmî web sitesi olan www.sgk.gov.tr adresinden ulaşabilir.
SGK Borçlarına Yapılandırmaya Başvuru Süresi Uzatıldı: 09/06/2021 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren 7326 sayılı “Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması Hakkında Kanun”
hükümlerinden yararlanmak isteyenlerin 30.09.2021 tarihi bitimine kadar başvuruda bulunmaları ve başvuru üzerine yapılandırılan alacaklara ilişkin ilk taksit ödemelerini 30.11.2021 tarihi bitimine kadar yapmaları gerekmektedir. Daha önce Ağustos sonu olan başvuru süresi Eylül sonuna, Eylül sonu olan yapılandırılan borçlara ilişkin ilk taksitin ödeme süresi ise Kasım sonuna uzatılmıştır. Borçlar ikişer aylık dönemlerde; 6, 9, 12 ve 18 taksitte ödenebilecektir. Yapılandırmanın devamı içi ilk iki taksitin süresinde ödenmesi zorunlu. SGK’ya borcu olan tüm vatandaşlarımıza yapılandırma için son başvuru tarihi ola 30 Eylül 2021 tarihini kaçırmamalarını tavsiye ederiz.